Forum Historii Nysy

ralf

Przed II wojną światową znajdowała się w Nysie znana w całych ówczesnych wschodnich Niemczech fabryka wyrobów woskowych i bielarnia wosku, której właścicielem był Carl Wolff. Zakład mieścił się przy dzis. ul. Słowiańskiej (Obermährengasse) pod numerem 12 (później nr 43). Lokal handlowy, w którym można było kupić woskowe wyroby z fabryki znajdował się w Rynku, w narożnej kamienicy bloku śródrynkowego, u zbiegu targu zbożowego (Getreidemarkt) i targu rybnego (Fischmarkt). Kamienica ta nosiła numer 74 (później 72). Zakład oferował szeroki wybór świec woskowych różnego przeznaczenia. Reklama firmy z 1925 roku podaje, że zakład był w rękach rodziny Wolffów od 1794 roku, natomiast druki na rachunkach firmowych podają, że firmę jako taką założono w roku 1830. Zakład początkowo był manufakturą, która dzięki rozwojowi techniki rozwinęła się w działalność w pełni zmechaniowaną. Z czasem powstały dwie filie zakładu: we Wrocławiu - pod kierownictwem Bernharda Suppera oraz w Raciborzu - pod kierownictwem Antona Sobtzicka.

Właściciel firmy - Carl Wolff (junior) urodził się 1 kwietnia 1851 roku i zmarł w wieku 55 lat w dniu 9 listopada 1906 r. Został pochowany na cmentarzu przy al. Wojska Polskiego w Nysie. Jego nagrobek leżał na tym cmentarzu jeszcze w 2007 roku (być może istnieje nadal). Sfotografowała go wtenczas moja znajoma - Zonia. Zdjęcie to załączam poniżej. Na tym samym nagrobku widniało również nazwisko żony Carla Wolffa (juniora) - Hedwig Wolff, z domu Peter (ur. 5.X.1852, zm. 9.IX.1913). Warto wspomnieć, że Carl Wolff (junior) nosił to samo imię co jego ojciec - Carl Wolff (senior), ur. 15.VI.1819, zm. 14.III.1887. Matką Carla Wolffa (juniora) była Magdalena Wolff, z domu Pache (ur. 14.I.1825, zm. 6.VII.1880).

Po śmierci Carla Wolffa (juniora) fabrykę przejął Georg Wolff, który prowadził zakład do okresu II wojny światowej. Budynek fabryki przetrwał wojnę choć wraz z odejściem Wolffa zakończyła się jego era działalności w branży woskowniczej. Do niedawna w obiekcie działało kilka firm, m.in. hurtownia spożywcza. Potem budynek stał się pustostanem, którym pozostaje do dziś. W roku 2018 dwukrotnie wybuchł w nim pożar: w dniu 20 marca i 25 kwietnia.

Rynkowa kamienica, w której mieścił się lokal handlowy Wolffa, nie przetrwała II wojny światowej. W jej miejscu, w ramach realizowanej obecnie zabudowy zachodniej połówki bloku śródrynkowego, stanie niebawem nowy obiekt handlowo-usługowy.

(zał.1) Współczesne zdjęcie satelitarne. Niebieskim okręgiem zaznaczono dawną fabrykę Wolffa.jpg

Plik ściągnięto 48 raz(y) 939,64 KB

(zał.2) Plan Nysy z XIX wieku. Niebieskim okręgiem zaznaczono fabrykę Wolffa.jpg

Plik ściągnięto 27 raz(y) 1,9 MB

(zał.3) Współczesne zdjęcie satelitarne. Niebieskim okręgiem zaznaczono miejsce, w którym znajdowała się kamienica z lokalem handlowym Wolffa.jpg

Plik ściągnięto 27 raz(y) 952,97 KB

(zał.4) Plan Nysy z 1905 roku. Niebieskim okręgiem zaznaczono narożną kamienicę z lokalem handlowym Wolffa.jpg

Plik ściągnięto 16 raz(y) 1,77 MB

(zał.5) Teren fabryki Wolffa. Rycina pochodzi z rachunku firmy wystawionego w 1888 roku.jpg

Plik ściągnięto 23 raz(y) 475,82 KB

(zał.6) Teren fabryki Wolffa. Rycina pochodzi z rachunku firmy wystawionego w 1915 roku. Po prawej stronie widoczna do dziś stojący dom przy ul. Słowiańskiej 43.jpg

Plik ściągnięto 47 raz(y) 1,13 MB

(zał.7) Teren fabryki Wolffa. Zdjęcie z reklamy zakładu z 1925 roku.JPG

Plik ściągnięto 33 raz(y) 442,5 KB

(zał.8) Pomieszczenie plecenia knotów w fabryce Wolffa. Zdjęcie z reklamy zakładu z 1925 roku.JPG

Plik ściągnięto 21 raz(y) 431,68 KB

(zał.9) Rynkowa kamienica z lokalem handlowym fabryki Wolffa. Zdjęcie z reklamy zakładu z 1925 roku.JPG

Plik ściągnięto 20 raz(y) 895,07 KB

(zdj.10) Dzień 7.X.2015 r. Teren dawnej fabryki Wolffa przy ul. Słowiańskiej [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 25 raz(y) 2,04 MB

(zdj.11) Dzień 7.X.2015 r. Budynek dawnej fabryki Wolffa przy ul. Słowiańskiej [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 25 raz(y) 2,07 MB

(zdj.12) Dzień 7.X.2015 r. Budynek dawnej fabryki Wolffa przy ul. Słowiańskiej [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 13 raz(y) 1,92 MB

(zdj.13) Rok 2007. Cmentarz przy al. Wojska Polskiego. Nagrobek właściciela fabryki - Carla Wolffa (juniora) oraz jego żony - Hedwig Wolff [fot. Zonia].jpg

Plik ściągnięto 24 raz(y) 872,81 KB

ralf · Wysłany: 2018-04-28, 09:29

Zamieszczam zdjęcia pięciu rachunków wystawionych przez zakład Carla Wolffa w okresie lat 1888-1915. Każdy z dokumentów posiada inną szatę graficzną.

(zdj.1) Rachunek zakładu Wolffa wystawiony w roku 1888 dla kościoła farnego w Naczęsławicach (Gross Nimsdorf) w dzis. pow. kędzierzyńsko-kozielskim.jpg
Źródło: Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju.

Plik ściągnięto 14 raz(y) 1,54 MB

(zdj.2) Rachunek zakładu Wolffa wystawiony w roku 1893 dla kościoła farnego w Marklowicach Dolnych (Nieder Marklowitz) w dzis. kraju morawsko-śląskim w Czechach.jpg
Źródło: Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju.

Plik ściągnięto 17 raz(y) 1,76 MB

(zdj.3) Rachunek zakładu Wolffa wystawiony w roku 1898 dla kościoła farnego w Naczęsławicach (Gross Nimsdorf) w dzis. pow. kędzierzyńsko-kozielskim.jpg
Źródło: Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju.

Plik ściągnięto 10 raz(y) 1,38 MB

(zdj.4) Rachunek zakładu Wolffa wystawiony w roku 1905 dla kościoła farnego w Marklowicach Dolnych (Nieder Marklowitz) w dzis. kraju morawsko-śląskim w Czechach.jpg
Źródło: Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju.

Plik ściągnięto 17 raz(y) 1,37 MB

(zdj.5) Rachunek zakładu Wolffa wystawiony w roku 1915 przez ówczesnego właściciela fabryki - Georga Wolffa [1z2].jpg

Plik ściągnięto 19 raz(y) 2,01 MB

(zdj.6) Rachunek zakładu Wolffa wystawiony w roku 1915 przez ówczesnego właściciela fabryki - Georga Wolffa [2z2].jpg

Plik ściągnięto 12 raz(y) 1,93 MB

ralf · Wysłany: 2018-04-29, 14:08

Dzisiaj otrzymałem informację, że nagrobek Carla Wolffa juniora i jego żony oraz nagrobek Carla Wolffa seniora i jego żony - istnieją i zostały przeniesione z opuszczonego i zdewastowanego cmentarza przy al. Wojska Polskiego na teren cmentarza przy ul. Złotogłowickiej. Poniżej zdjęcia tych nagrobków, które w dniu dzisiejszym (tj. 29.04.2018) wykonała Zonia.

Nagrobki Wolffów na cmentarzu złotogłowickim.JPG

Plik ściągnięto 29 raz(y) 2,36 MB

ralf · Wysłany: 2018-05-31, 20:14

W początkowym okresie działalności firmy Carla Wolffa, tj. do roku 1860, produkcja świec odbywała się we wspomnianej w pierwszym poście rynkowej kamienicy nr 74 (później nr 72), skąd w tym samym roku przeniesiono ją do zakładu przy dzis. ul. Słowiańskiej (Obermährengasse nr 12, później nr 43). To właśnie od tego czasu rynkowa kamienica nr 74 pełniła kuż tylko funkcję lokalu handlowego.

Poniżej cztery zdjęcia pomieszczeń fabrycznych zakładu przy ul. Słowiańskiej, które pochodzą z reklamy firmy z 1925 roku.

Pomieszczenie fabryczne nr 1.JPG

Plik ściągnięto 24 raz(y) 442,42 KB

Pomieszczenie fabryczne nr 2.JPG

Plik ściągnięto 23 raz(y) 413,93 KB

Pomieszczenie maszyn odlewniczych.JPG

Plik ściągnięto 18 raz(y) 425,25 KB

Pakownia.JPG

Plik ściągnięto 17 raz(y) 451,64 KB

ralf · Wysłany: 2018-06-12, 18:32

Rachunek wystawiony przez zakład Carla Wolffa w dniu 31 stycznia 1936 roku dla kościoła katolickiego w Jarnołtowie (Dürr-Arnsdorf).

Rachunek - Carl Wolff, 1936 r.JPG
[ze zbiorów Karla Müllera]

Plik ściągnięto 16 raz(y) 1,52 MB

ralf · Wysłany: 2019-03-26, 21:56

W zabudowaniach przedwojennej fabryki wyrobów woskowych i bielarni wosku Carla Wolffa w okresie lat 1945-1951 działała Fabryka Świec "Ala", a w okresie lat 1951-1965 Nyskie Zakłady Przemysłu Terenowego (NZPT). Z kolei od roku 1966 do 1998 działała tam Fabryka Pomocy Naukowych.

Neisse · Dołączyła: 01 Gru 2017 Posty: 264

Przedwojenna siedziba Carla Wolff (budynek zaznaczony strzałką)

1.jpg

Plik ściągnięto 26 raz(y) 2,11 MB