Forum Historii Nysy

[ralf]

Kilka współczesnych zdjęć kościoła pw. św. Mikołaja w Przełęku. Na ścianie zewnętrznej kościoła znajduje się wmurowane epitafium, poświęcone kobiecie (żonie nauczyciela) o nazwisku Theresia Galle z d. Sembtner (ur. 26.08.1802 r. w Neuwalde, zm. 26.11.1854 r.), a także jej dwóm dzieciom.

Ponadto przy murze ogrodzenia kościelnego, czyli na terenie dawnego cmentarza stoi parę starych nagrobków:
• August Brücke (21.03.1852 - 25.06.1880)
• Pauline Schilder z d. Salzbrunn (26.02.1822 - 04.03.1886) – właścicielka przełęckiego młyna.
• Emanuel Lorenz (15.12.1858 - 15.02.1895) oraz Weronika Lorenz z d. Schubert (20.10.1859 - 01.05.1895) – właściciele gospodarstwa.

---

(zdj.1) Dzień 18.VII.2025. Przełęk [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 2,09 MB

(zdj.2) Dzień 18.VII.2025. Przełęk [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 2,71 MB

(zdj.3) Dzień 18.VII.2025. Przełęk [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 2,89 MB

(zdj.4) Dzień 18.VII.2025. Przełęk [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 2,71 MB

[ralf]

Pomnik w Przełęku, poświęcony poległym w I w.ś., został zniszczony po II w.ś. w 1945 roku. Zachowała się po nim jedynie widniejąca na poniższym zdjęciu lewa stela, którą w 1995 r. z inicjatywy Karla Müllera (przedwojennego mieszkańca Jarnołtowa) przeniesiono z okolicy katolickiej szkoły podstawowej, pod kościół św. Mikołaja, na teren dawnego cmentarza. Z powodu niezachowania się steli prawej, nie można dziś podać dwudziestu imion poległych wraz z datami śmierci.

Pomnik odsłonięto dnia 31 maja 1932 roku. Wykonały go Warsztaty Wschodnioniemieckie Opole-Nysa (Ostdeutschen Werkstätten Oppeln-Neisse). Był to granitowy krzyż o wysokości 3,40 m z dwoma narożnymi stelami po bokach (FOTO). Przemówienie powitalne podczas uroczystości odsłonięcia wygłosił naczelnik gminy Elsner, pełniący funkcję przewodniczącego komisji ds. pomnika. Świeckiego poświęcenia pomnika dokonał przewodniczący Związku Weteranów Powiatu Nyskiego (Kreiskriegerverbandes Neisse) – adwokat dr Stephan. Błogosławieństwa zgromadzonym udzielił proboszcz Schinke. Po ceremonii złożenia wieńców, przewodniczący przełęckiego Związku Kombatantów (Kriegervereins Preiland), nauczyciel Winge, wyraził wdzięczność darczyńcom i budowniczym pomnika, a także mówcom i wszystkim obecnym. Koszt pomnika wyniósł około 2000 marek niemieckich.

Oto dane poległych żołnierzy, które z pomnika odczytał Karl Müller, dzięki zachowanej steli oraz na podstawie czytelnej widokówki:

BIRNBRICH Josef 05.05.1917
FÖRSTER
HEURICH
HEURICH
HEURICH
HOFFMANN
HOFFMANN Paul 05.06.1916
JAKOB
JOCKISCH
KASSNER
KESSLER
KIESLICH
KLOSE Josef 08.08.1917
KLOSE Konst. 25.09.1915
KOLODZIEZYK
KOTZEM Georg 09.08.1916
LORENZ Gerh. 02.08.1916
MEIER Josef 16.06.1916
MEIER Karl 10.10.1915
MENZEL Alois 13.11.1916
MESTER Georg 21.10.1916
MÜLLER Aug. 25.03.1916
MÜLLER Franz 25.10.1914
NESTER
PRESCHER
PUTZE
RIEGER
RIEGER
RIEGER Paul (vermisst)
SCHLOSSER
SCHNABEL
SCHUBERT Joh. 03.09.1915
SEIDEL
SEIDEL Joh. 16.12.1914
SEIDEL Paul 23.07.1916
SPERNER Karl 29.02.1917
TANNEBAUM
WECKE Franz 10.06.1915
WECKE Josef 16.10.1914
WINKLER Paul 10.10.1915

---

(zdj.1) Dzień 18.VII.2025. Przełęk [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 6,76 MB

(zdj.2) Dzień 18.VII.2025. Przełęk [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 5,37 MB