To jest tylko wersja do druku, aby zobaczyć pełną wersję tematu, kliknij TUTAJ
Forum Historii Nysy
Serwis społecznościowy poświęcony historii miasta Nysa

Powstałe do roku 1900 - Reduta Kardynalska

ralf - 2018-09-10, 00:24
Temat postu: Reduta Kardynalska
Reduta Kardynalska (niem. Kardinals Redoute) znajduje się przy ul. Wyspiańskiego (patrz: zdjęcie w załączniku). Została zbudowana razem z bliźniaczą Redutą Kapucyńską dla obrony m.in. urządzeń wodnych (śluz). Redutę Kardynalską zbudowano na rzecznej wyspie w latach 1743-1746, na planie zbliżonym do kwadratu. Rok "1744" widniejący na zworniku wewnętrznego portalu bramy może oznaczać ukończenie budowy części murowanych. Przyjmuje się, że pierwotnie reduta otoczona była fosą, która obecnie nie istnieje i że bagnisty teren spowodował z czasem jej rozmycie, niemniej faktem jest, że przed 1945 rokiem przymurze reduty w części przynajmniej południowej i zachodniej pełniło funkcję śmietniska - warstwa śmieci sięga tam dziś głębokości ponad 2 metrów. Zatem możliwe, że dawną fosę (o ile istniała) po prostu zasypano. Pewne przesłanki wskazują również na to, że cały teren otaczający redutę (pomiędzy ul. Wyspiańskiego a rzeką Nysą Kłodzką) był niegdyś o wiele niższy, a wówczas fosa mogła w ogóle nie istnieć, gdyż efektywną przeszkodą dla wroga mógłbyć wtenczas sam bagnisty teren wkoło reduty. Reduta Kardynalska, podobnie jak inne dzieła obronne fortyfikacji nyskich, była przebudowywana w XIX wieku. Jeszcze później, już po utracie znaczenia militarnego, przebudowano wnętrze kazamat powiększając m.in. szczelinowe otwory w ścianie i robiąc z nich okna. Do wnętrza reduty prowadzi wejście przez ozdobiony w klasycystycznym stylu portal zdobiący tunel bramny. Przy końcu tunelu, po jego obu stronach znajdują się dwie wartownie. W wartowni po lewej stronie znajduje się korytarz, który wygląda jak chodnik przeciwminowy. Kolisty dziedziniec otoczony jest pomieszczeniami gospodarczo - koszarowymi. Po lewej stronie dziedzińca znajduje się wejście do klatki schodowej prowadzącej na koronę wału. Zaraz za nią obszerne pomieszczenia tworzą amfiladę. W nich znajdują się zamurowane po kilku metrach korytarze, które wyglądają jak chodniki kontrminowe. Ten ciąg kazamat zakończony jest nieco niższym krótkim korytarzem z okienkiem kojarzącym się ze stołówką. Następne wejście z dziedzińca prowadzi do dwóch niedużych pomieszczeń. Pierwsze ma wspomniane okienko, a drugie ma wymurowane zlewy. Można jedynie przypuszczać, że pomieszczenie to było kuchnią. Kazamaty drugiej połowy reduty (po stronie wschodniej) nie posiadają korytarzy wyglądających na chodniki przeciwminowe.
W bramie reduty, jeszcze kilka lat temu można było zobaczyć najstarsze zachowane na Śląsku wrota forteczne z 1744 roku. Na zewnętrznej elewacji nad bramą reduty znajdowała się niegdyś jej nazwa - "KARDINALS REDOUTE". Po bokach bramy zachowały się do dziś dwie metalowe tablice, z których jedna wskazuje poziom powodzi z 1829 roku. Reduta po roku 1945 użytkowana była przez wojsko, a później przez prywatnych przedsiębiorców. Do około 2009 roku znajdował się przy niej skup złomu.

Tekst na podstawie: http://www.informacja-turystyczna.nysa.pl

ralf - 2018-09-11, 00:01

Poniżej zdjęcia Reduty Kardynalskiej wykonane przed 1945 rokiem. Porównując widoczny na nich zewnętrzny portal bramny widać, że element ten wraz z najbliższą mu częścia muru został przed wojną odnowiony.
Na fotografiach ukazujących dziedziniec reduty widać składowane na nim wyroby kamieniarskie.

Na Forum, w temacie "Album 2. kompanii 28. pułku piechoty (1935-1936)", znajduje się jeszcze jedno zdjęcie ukazujące w tle Redutę Kardynalską. Wykonano je ok. 1936 roku spod prawobrzeżnego pylonu dawnej kładki pieszej (śluza I) na rzece Nysie Kłodzkiej. Link do fotografii: KLIK.

Edward - 2018-09-11, 20:16

Zdjęcia z lutego 2011, ostatnie dni skupu złomu i całego tego składowiska. No i niestety zapewne jedno z ostatnich zdjęć wspomnianych wrót fortecznych.
ralf - 2018-09-16, 00:12

Poniżej współczesny widok Reduty Kardynalskiej powstały przy wykorzystaniu lotniczego skaningu laserowego (LIDAR) i danych Numerycznego Modelu Terenu (NMT) w postaci usługi kafelkowanej WMTS "ISOK Cieniowanie".
ralf - 2020-05-14, 20:03

Poniżej zdjęcia wykonane w okresie lat 2007-2011, na których widać pozostałości po odpadach gromadzonych przy Reducie Kardynalskiej.
ralf - 2020-05-14, 22:00

Fotografie zrobione w okresie lat 2007-2011 ukazujące Redutę Kardynalską.
ralf - 2021-06-07, 19:00

W roku 2015 na terenie Reduty Kardynalskiej przeprowadzano prace sondażowe w związku z planowaną rewitalizacją tego obiektu. Wówczas to w posadzce kazamat po południowo-zachodniej stronie majdanu wykonano otwór sondażowy o głębokości ponad jednego metra. W ziemi wydobytej z otworu znaleziono monetę. Był to greszel z 1624 roku, wybity w mennicy wrocławskiej za panowania Ferdynanda II Habsburga. Przedmiot pozostał w Nysie.
ralf - 2021-06-21, 16:07

Załączam zdjęcia wykonane pod koniec sierpnia 2015 roku, ukazujące odsłonięty północny narożnik muru Reduty Kardynalskiej w trakcie ówczesnych badań sondażowych związanych z planowaną rewitalizacją tego dzieła fortyfikacyjnego. Na fotografiach widać, że w ziemi znajduje się przynajmniej drugie tyle muru co na powierzchni.
ralf - 2022-03-03, 16:48

Zamieszczam starą fotografię wrót Reduty Kardynalskiej. To oczywiście te same wrota co na zdjęciach, które kilka postów wcześniej wstawił Edward. Na starym zdjęciu widać, że na wrotach zaznaczano poziomy powodzi (wysokiej wody) jakie od XVIII wieku nawiedzały Nysę. Widzimy sześć poziomych linii, którym towarzyszą daty i napisy. Najdłuższą i najgrubszą linią jest ta zaznaczająca poziom powodzi z czerwca 1783 roku. Powyżej niej widnieje najwyżej położona linia, zapewne poziomu powodzi z roku 1829. Widzimy więc, że przed wojną w Nysie istniały przynajmniej dwa miejsca (brama Reduty Kardynalskiej i brama Dworu Biskupiego), na których kolejno upamiętniano poziomy powodzi. "Tradycja" ta jest nadal kultywowana ale już tylko na bramie Dworu Biskupiego. Na bramie Reduty Kardynalskiej do dziś zachowała się jedynie przedstawiona parę postów wcześniej metalowa tabliczka wmurowana w portal bramny i tym samym w trwały sposób zaznaczająca poziom największej powodzi jaką doświadczyła Nysa do roku 1945, czyli tej ze wspomnianego 1829 roku.

Warto wspomnieć tu o jeszcze jednym oznaczeniu poziomu powodzi, które widniało na ścianie frontowej nieistniejącego już domu dozorcy śluzowego przy ul. Wyspiańskiego, o którym piszemy na Forum pod linkiem: KLIK

ralf - 2022-03-04, 20:55

Przedwojenne zdjęcia Reduty Kardynalskiej.
ralf - 2022-03-12, 17:13

Fotografie Reduty Kardynalskiej wykonane przed 1945 rokiem, ukazujące jej dziedziniec oraz zewnętrzne mury.
ralf - 2023-05-10, 20:25

Owce pasące się na koronie Reduty Kardynalskiej. W tle dzisiejsza ul. Wyspiańskiego. Długi, niski budynek po prawej stronie to dawna lodownia, o której pisalismy na Forum, pod linkiem: KLIK


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group